Een belangrijk onderdeel van het aanleren van nieuw gedrag en van gedragsverandering is het belonen van gewenst gedrag. Doorgaans belonen we met voer, gewoon uit de dagelijkse hoeveelheid eten. Dat is veel leuker dan eten in een voerbak en het geeft allerlei interactiemomenten met de eigenaar, waardoor de hond leert meer gefocust te zijn op de eigenaar, zonder zijn zelfstandigheid te verliezen. Maar wat nu als je hond niet voer-georiënteerd is? En in het verlengde daarvan: kun je je hond ook trainen als voer voor de hond geen beloning is?

Iedereen krijgt de hond die hij / zij verdient. Onder gedragstherapeuten willen we dit nog wel eens tegen elkaar zeggen als iemand van ons een hond heeft die iets uitzonderlijks doet. Doorgaans ging dat aan mij voorbij, simpelweg omdat wij alleen maar een logeer hondje hebben, maar nu mag ik er zelf aan geloven. Binker kwam in ons leven en daarmee ook een hond die niet food oriented is, of te wel: hij geeft niets om eten. Binker is een herplaatser, drie jaar oud en hij geeft niets om eten en hij is bijzonder kieskeurig: wat hij eet is louter vers vlees. Vers vlees strooi je niet zomaar in het rond, en als ik dat al doe, dan loopt Binker er niet naar toe. Hij eet zijn bak heel snel leeg, dus het lijkt er niet op dat hij het niet lekker vindt. Dingen die hij niet lekker vindt laat hij gewoon liggen, dus hij vindt het verse eten wel lekker.

Belangrijk uitgangspunt bij trainen is dat je bedenkt wel gedrag je wil hebben en ga dan dat gedrag belonen waardoor de hond leert de keuze voor het gewenste gedrag te maken. Dus als je hond eten van tafel steelt: Wat wil je dat de hond doet? Onder de tafel liggen. Ga dan het gedrag 'onder de tafel liggen' promoten met allerlei lekkers onder de tafel (eerst zonder eten op tafel en dan met steeds verleidelijker lekkers op tafel). Maak er een leuk spelletje van, zodat de hond onder de tafel allerlei waardevols vindt en hij plezier heeft als hij onder de tafel ligt.

Nu haalt Binker geen eten van tafel, hij is bijzonder opgevoed (alle credits aan de vorige eigenaar) maar hij is wel schrikachtig en moet natuurlijk allerlei dingen in huis leren, waaronder vertrouwen krijgen in de stretcher/mand wat zijn fijne plek en uitvalsbasis moet worden. Bovendien is het een dwergpoedel, die lekker intellectueel uitgedaagd moet worden. Maar ik heb nu eerst de intellectuele uitdaging voor mijzelf:
1) Kan ik voer aantrekkelijker maken zodat ik het wel kan gebruiken;
2) Kan ik zijn voer hanteerbaarder maken zodat ik het makkelijker kan gebruiken;
3) Zijn er andere manieren om een hond te belonen?

1) Hoe maak je voer aantrekkelijk?
Om te beginnen, zoek dat wat de hond lekker vindt maar dus niet enthousiast van wordt. Wat wil ik dat de hond doet? Ik wil dat de hond enthousiast of blij wordt van eten. Om dit voor elkaar te krijgen combineer ik eten met leuke dingen. Binker houdt van bewegen, zonder enige moeite leerde ik hem over een laag hekje springen, verder houdt hij van dansen op zijn achterpoten en van knuffelen. Door deze dingen te combineren met het verse vlees uit de hand, wordt het eten leuker.

Bij Binker valt het op dat hij dingen maar kort leuk vindt, dus moet ik goed op zijn lichaamstaal letten en stoppen met de oefening als hij het nog leuk vindt. Vaak is dat dus maar twee keer over het hekje springen en wat dansen en dan is het spelletje klaar.

Binker liep niet naar eten toe, hij at het alleen als ik het voor zijn neus zette. Doordat hij een hompje vers vlees krijgt nadat hij over het lage hekje gesprongen is, leert hij meteen dat hij naar eten toe kan rennen.

Binker springt naar voer from Jacomijn Hendrickx on Vimeo.

In het Verenigd Koninkrijk wordt al jaren uitgebreid onderzoek gedaan naar het welzijn van huisdieren. Recentelijk werd het onderzoek uit 2022 gepresenteerd. Gisterenavond woonde ik een webinar bij waarin het PDSA PAW Report 2022 gepresenteerd werd. Wat hoorde ik? Meer dan 10% van de eigenaren is tijdens het wandelen bang dat hun hond niet komt als hij geroepen wordt!
Maar eerst even over het onderzoek: In het onderzoek komen de verschillende factoren aan bod die bijdragen aan het welzijn van het huisdier. Hier en nu wil ik even inzoomen op het gedeelte dat gaat over het wandelen met de hond. Goede wandelingen zijn erg belangrijk voor het welzijn van de hond. En hier volgen wat cijfertjes en al die cijfertjes zeggen iets over wat belangrijk is voor hond: 75% van de honden krijgt tijdens wandelingen de mogelijkheid om onbeperkt te snuffelen en de omgeving te ontdekken; 69% heeft actief contact (interactie) met andere honden tijdens de wandeling; 67% heeft contact met andere mensen tijdens de wandeling; 64% kan los-lopen of aan een lange lijn vrij rondlopen; 56% is in staat om andere honden te vermijden; 53% van de honden heeft een actieve interactie met de eigenaar via spelletjes of training tijdens de wandeling; en 51% krijgt de mogelijkheid om onbekende mensen te ontlopen. Al deze dingen zijn belangrijk voor een hond om een goed leven te hebben. Uit het onderzoek blijkt ook dat 6% van de honden geen van deze mogelijkheden.
Even over het contact tussen hond en eigenaar tijdens de wandeling: 23% van de honden en eigenaar hebben geen contact met elkaar tijdens de wandeling; ik vraag me dan af waar is de eigenaar mee bezig? Met werk, een podcast beluisteren, bellen, appen? En dan te weten dat het spelletje 'komen als je geroepen wordt' een heel leuk spelletje is.
Laat ik eens inzoomen op die interactie met honden en mensen en dan vooral die interactie die de hond niet wil omdat hij het angstig of spannend vindt. Weg kunnen als je de interactie niet wil is dan heel belangrijk, vaak lukt dat niet., zo blijkt ook uit het onderzoek. Wist je dat zo'n verplichte interactie (het niet uit de weg kunnen gaan) één van de belangrijkste oorzaken is van uitvallen tijdens het wandelen?
Het onderzoek heeft ook aandacht voor de eigenaren: hoe ervaart de eigenaar de wandeling? En dan zegt 45% dat ze zich op en of andere manier zorgen maken tijdens de wandeling. Een aantal van de zorgen heeft te maken met gedrag, het gedrag van de eigen hond of het gedrag van andere honden: zo is 17% van de eigenaren bang dat hun hond door een andere hond wordt aangevallen; 11% van de eigenaren is bang dat hun hond niet komt als hij geroepen wordt; 10% maakt zich zorgen om het gedrag van hun, zoals uitvallen naar andere honden; en 6% ervaart dat hun hond te sterk voor ze is en/of te veel trekt aan de lijn. En dan te bedenken dat je veel van dit ongemak kunt aanpakken. Eentje hiervan krijg je van mij cadeau: de hand-out 'komen als je geroepen wordt'. Klik op de link dan kun je de hand-out downloaden zodat je je hond in 9 stappen kunt leren dat hij bij is en naar je toekomt als je zijn naam roept.